Cafeïne

Koffie staat in onze cultuur hoog aangeschreven, dat koffie verslaafden zich zelden realiseren een stimulerend middel te gebruiken, die op heel wat lichaamsfuncties kan inwerken. Cafeïne is op wereldschaal veruit de meest gebruikte verslavende stimulans dat o.a. te vinden is in koffie, thee, guarana, energiedranken, chocolade, cola, enz...

Werking van cafeïne

• Bij occasioneel (af en toe) gebruik heeft cafeïne een vaatverwijdend effect waardoor de bloedtoevoer in de hersenen toeneemt. Zodoende krijgt men meer energie, cafeïne stimuleert het centraal zenuwstelsel.
• Op langere termijn is het effect van cafeïne (zelfs in kleine hoeveelheden) juist vaatvernauwend. Daardoor kan men hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid en zelfs migraine ontwikkelen. Men beseft niet dat cafeïne daar het gevolg van kan zijn en probeert daarom de onderactiviteit van de hersenen als gevolg van de stimulans, te verjagen met meer stimulans, waardoor een al slechte hersensconditie nog verder verslechtert. Bekend is bijvoorbeeld het verschijnsel van weekendmigraine bij koffiedrinkers, die in het weekend minder of bijna geen koffie drinken en dan onthoudingsverschijnselen gaan vertonen.

Wie gewend is 's ochtends koffie te drinken en dan een keer overslaat, krijgt 's middags hoofdpijn en raakt geprikkeld. Men kan natuurlijk afkicken van cafeïne, de symptomen die men had tijdens cafeïne gebruik kunnen zelfs heviger zijn bij het afkicken en kunnen 1 dag tot zelfs 2 weken aanhouden. Je zal merken dat je na een paar weken rustiger wordt, maar niet slomer, minder gestrest, minder geërgerd, minder agressief. Koffie (cafeïne) heeft wel degelijk een nawerking, zoals een andere verslaving maakt het ons na onthouding ervan down, maar de negatieve gevoelens en gedachten die het middel veroorzaakt lijken zo vanzelfsprekend en normaal dat we niet in de gaten hebben dat ze eigenlijk door koffie drinken zijn veroorzaakt. Nadien is men dan wel verlost van deze symptomen. Zelfs is het zo, als u van de cafeïneverslaving af bent, u cafeïne als middel kan gebruiken tegen migraine. Drink bij de eerste tekenen van een migraine aanval 1 à 2 kopjes sterke koffie en ga dan in een donkere rustige kamer liggen. Maar behoed u dan wel dat u niet hervalt in dagelijks koffie gebruik.

Als u cafeïne als stimulerend middel gebruikt, probeer dat dan bewust en incidenteel te doen en niet gedachteloos en uit gewoonte. Beter is nog guarana, de vorm van cafeïne in guarana is milder en de energie neemt minder snel af, maar hetzelfde geldt ook voor guarana incidenteel en bewust gebruiken.

Wat gebeurt er bij overmatig cafeïne gebruik

• Doet het hart harder werken
• Prikkelt het sympathische zenuwstelsel
• Activeert de bijnieren (wat de kans op hartritmestoornissen vergroot)
• Staat ontspanning in de weg
• Kan tot een verhoogde cholesterol spiegel leiden

Guarana bij bol.com

Wat is de link tussen hoofdpijn en cafeïne

Adenosine is een lichaamseigen stof dat bloedvatverwijdend eigenschappen heeft, adenosine en cafeïne lijken qua structuur op elkaar. Cafeïne kan de receptoren die bestemd zijn voor adenosine blokkeren (de receptor merkt het verschil niet tussen cafeïne en adenosine). Daardoor is er geen plaats meer voor adenosine, waardoor er geen werking van adonesine is (de werking kan alleen optreden bij binding aan de adenosine receptor). De aanwezigheid van cafeïne op die receptor heeft precies de tegengestelde werking van adenosine op die receptor. Adenosine die anders aan die receptor zou binden, blijft of in het lichaam rondstromen of wordt afgebroken door daarvoor bestemde enzymen. Omdat het lichaam denkt dat er geen adenosine werking is (want receptoren worden geblokkeerd door cafeïne), wordt er meer adenosine geproduceerd, zodat de hoeveelheid steeds maar toeneemt. Wanneer de cafeïne consumptie stopt, dan zijn de adenosine receptoren weer vrij voor adenosine. Omdat het lichaam enorme hoeveelheden adenosine heeft geproduceerd, zal de bloedvatverwijdende werking enorm zijn, zodat je bonkende hoofdpijn krijgt. Als je dan weer cafeïne gebruikt raken de receptoren weer gevuld met cafeïne en wordt de bloedvaten weer vernauwd en gaat de hoofdpijn weer over.

Adenosine is een belangrijke bio-organische verbinding, het maakt deel uit van de energierijke molecule adenosine-trifosfaat (ATP). ATP is een molecule dat energie opslaat en levert. Het is de energetische basis voor alle cellulaire processen. ATP-moleculen vormen als het ware de accu van onze cellen zodat de benodigde energie voor al onze lichaamsfuncties en dagelijkse activiteiten zo goed mogelijk gegarandeerd is. ATP wordt verbruikt en moet telkens weer opnieuw worden aangemaakt om de cellen te voorzien van de nodige energie. Voortdurende stress, zware inspanningen, verwonding, ziekte of bij veroudering is ons lichaam vaak onvoldoende in staat om ATP voorraden optimaal op peil te houden. Bij dagelijks gebruik van cafeïne zal op termijn de ATP voorraden verminderen doordat de cafeïne de receptoren van adenosine bezetten en in de bloedbaan blijft circuleren. Hierdoor kan op termijn vermoeidheid een ernstig symptoom zijn. Vergeet niet dat ons lichaam ongeveer 15 uur nodig heeft om cafeïne af te breken.

De energie die koffie geeft moet op de één of andere manier een uitweg vinden in een activiteit. Maar die energie kan zich ook in emoties uiten. Koffie maakt levendig, enthousiast en alert, maar je wordt ook sneller geprikkeld als iets u niet bevalt. Koffie draagt bij tot gezelligheid maar verhoogt ook stress en agressie.

Cafeïne is een stimulerend middel dat het niveau van stresshormonen als cortisol en adrenaline doet toenemen. Dit leidt tot eerst een stijging en daarna een daling van je energieniveau. Als je een cafeïne-dipje hebt, ga je zin in suiker krijgen om weer energieker te worden.

Door vermoeidheid al dan niet chronisch zoekt men naar hersenstimulans (zoals cafeïne), het probleem met stimulansmiddelen is dat ze helpen op korte termijn maar op langere termijn de dingen juist verslechteren.

Index

Aandoeningen
Supplementen en extracten